به نقل از «ایران اکونومیست»

تعاملات سازمان بورس با قوه قضائیه در حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران

تاریخ انتشار: ۱۴ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۱۴۱۱۱۷

رئیس اداره پیشگیری از ناهنجاری‌ها و ارتقای سلامت بازار سرمایه سازمان بورس گفت: این سازمان در ۲ سال اخیر به منظور توسعه نظام حقوقی و قضایی به موازات توسعه نظام مالی و با توجه به افزایش ضریب نفوذ بازار سرمایه در بین آحاد مردم همکاری خود با ارکان مختلف قوه قضائیه را تقویت کرده است.

به گزارش ایران اکونومیست از روزنامه «ایران اقتصادی»، در ادبیات موجود پیرامون توسعه بازارهای مالی کشورها، بر لزوم توسعه متناسب دستگاه قضا و ساختار قانونگذاری کشورها متناسب با نیازهای بازارهای مالی تأکید شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

براین اساس، توسعه بازارهای مالی کشورها، تقاضا برای ارائه خدمات قضایی جدید را به وجود می‌آورد و در شرایطی که افزایش کارایی بازارهای مالی و افزایش نسبت تأمین مالی بازار سرمایه از کل بازار اعتباری کشور مدنظر باشد، باید در راستای ارتقای خدمات قضایی، بهبود ساختار قانونگذاری و اجرا و همچنین انعطاف پذیری مناسب در قراردادها عمل شود. عدم توجه به ارتقای ساختارهای نهادی بازار سرمایه در سال‌های گذشته موجب شده بود روند بهبود سطح کارایی بازارهای مالی ایران کند شود و بازار در مواجهه با شرایط حدی با چالش‌های بسیار زیادی روبه‌رو شود.

این موضوع در دولت سیزدهم و از طرف مسئولان اقتصادی دولت با جدیت بیشتری پیگیری شد و نگاه ویژه قوه قضائیه در این رابطه باعث شد ساختارهای مهمی برای تقویت زیربنای بازار سرمایه در ایران ایجاد شود.

در این راستا، ایجاد شبعه تخصصی شورای حل اختلاف ویژه بازار سرمایه یکی از دستاوردهایی است که در آینده می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر توسعه اقتصاد ایران بگذارد و در اصلاح ساختارهای تأمین مالی، سرمایه‌گذاری و تجارت نقش اساسی داشته باشد.

رئیس اداره پیشگیری از ناهنجاری‌ها و ارتقای سلامت بازار سرمایه سازمان بورس و اوراق بهادار به مناسبت افتتاح شعبه تخصصی شورای حل اختلاف ویژه بازار سرمایه در نتیجه تعامل سازمان با دادگستری کل استان تهران و مرکز توسعه حل اختلاف قوه قضائیه، در گفت‌وگو با «ایران اقتصادی» اهم تعاملات سازمان بورس و اوراق بهادار با قوه قضائیه را تشریح کرد.

«محمدمهدی منتظری» در این خصوص اشاره کرد، به منظور توسعه نظام حقوقی و قضایی به موازات توسعه نظام مالی و با توجه به افزایش ضریب نفوذ بازار سرمایه در بین آحاد مردم بویژه در دو سال اخیر، سازمان بورس و اوراق بهادار همکاری خود با ارکان مختلف قوه قضائیه را تقویت کرده است. از اهم تعاملات و همکاری‌های مذکور می‌توان به امضای تفاهمنامه همکاری بین معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه و سازمان بورس و اوراق بهادار اشاره کرد.

وی می‌گوید: با انجام اقداماتی نظیر هشداردهی پیامکی به عموم مردم از طریق اپراتورهای تلفن همراه، به اشتراک‌گذاری آمار تخلفات و جرائم و تحلیل علمی زمینه‌های وقوع این ناهنجاری‌ها در بازار سرمایه، همکاری در زمینه ارتقای سواد مالی سرمایه‌گذاران و پیشگیری آگاهی محور و سایر اقدامات مشترک در سال‌های گذشته، امید است زمینه پیشگیری از وقوع ناهنجاری‌ها با استفاده از ظرفیت‌های معاونت تخصصی مذکور در قوه قضائیه، بیش از پیش فراهم شود.

با توجه به اینکه جرائم و اختلافات در حوزه بازار سرمایه واجد جنبه‌های فنی پیچیده است، ضروری است قضات رسیدگی کننده از دانش تخصصی لازم برخوردار باشند لذا در سال‌های اخیر موضوع ایجاد شعب کیفری تخصصی ویژه بازار سرمایه به منظور صدور آرای سریع و متقن در پرونده‌های بازار سرمایه به‌جد مورد توجه قرار گرفته و از جمله زمینه‌های همکاری سازمان و قوه قضائیه بوده است؛ همچنان‌که مقنن نیز به این امر توجه داشته و علاوه بر تأکید به رسیدگی به جرائم بورسی در محاکم کیفری تخصصی، رسیدگی به دعاوی حقوقی بازار سرمایه را نیز در صلاحیت هیأت داوری موضوع ماده ۳۶ قانون بازار اوراق بهادار با ترکیبی از قضات عالی رتبه و اعضایی با تخصص مالی قرار داده است.

منتظری اهم انتظارات در این حوزه را رسیدگی تخصصی به پرونده‌های کیفری بازار سرمایه حسب مورد در شعب تخصصی دادسرا و شعب تخصصی محاکم کیفری دو مجتمع قضایی امور اقتصادی، تجدیدنظر استان تهران، دیوان عالی کشور و نیز محاکم حقوقی دانست.

همچنین در ماده چهار دستورالعمل ساماندهی رسیدگی به پرونده‌های بازار سرمایه ذکر شده که رئیس کل دادگستری استان تهران به تناسب میزان پرونده، تعدادی از شعب بازپرسی و دادگاه‌های حقوقی، کیفری ۲ و تجدیدنظر و همچنین رئیس دیوان عالی، شعبه‌ای از دیوان عالی را به عنوان شعبه خاص رسیدگی به پرونده‌های بازار سرمایه تعیین کرده و تا حد امکان از ارجاع سایر پرونده‌ها به این شعبه پرهیز کنند.

رئیس اداره پیشگیری از ناهنجاری‌ها و ارتقای سلامت بازار سرمایه سازمان بورس با اشاره به اینکه تقویت نظارت بر فعالان حوزه بازار سرمایه مستلزم تقویت بانک‌های اطلاعاتی سازمان بورس و اوراق بهادار است، به همکاری‌های فی‌مابین سازمان و مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه اشاره کرد و از جمله همکاری‌های شکل گرفته در این زمینه را اخذ دسترسی به «وب سرویس استعلام اصالت آرای قضایی»، «وب‌ سرویس استعلام اصالت گواهی‌های عدم سوء پیشینه» و «وب سرویس استعلام اصالت قراردادهای الکترونیک وکالت دادگستری» معرفی کرد.

منتظری در بیان دیگر مصادیق تعاملات سازمان بورس و اوراق بهادار و قوه قضائیه به تشکیل ۱۰ جلسه ستاد مرکزی سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی قوه قضائیه در خصوص بازار سرمایه با حضور معاون اول رئیس قوه قضائیه و دادستان کل کشور در یک سال گذشته اشاره کرد.

رئیس اداره پیشگیری از ناهنجاری‌ها و ارتقای سلامت بازار سرمایه سازمان بورس و اوراق بهادار در پایان به همکاری‌های آتی سازمان مذکور با قوه قضائیه و رفع دغدغه‌های این سازمان در زمینه تقویت نظارت بر بازار سرمایه طی تعامل با قوه قضائیه اشاره کرد و عنوان داشت مواردی مانند استفاده مضاعف از ابزارهای قانونی برای ترغیب بزهکاران و متخلفان حوزه بازار سرمایه به جبران خسارات متضررین و بهره‌مندی متقابل از نهادهای ارفاقی نظیر ترک و تعلیق تعقیب یا تعلیق اجرای مجازات در ازای جبران داوطلبانه زیان متضررین، افزایش سرعت در رسیدگی به پرونده‌های کیفری حوزه بازار سرمایه و جلوگیری از اطاله در فرایند رسیدگی به این پرونده‌ها، در راستای افزایش بازدارندگی و استفاده مضاعف از ظرفیت مجازات‌های تکمیلی نظیر انتشار حکم محکومیت کیفری جهت افزایش بازدارندگی مجازات‌های اصلی جرائم حوزه بازار سرمایه به عنوان اهم موارد لازم و ضروری جهت برقراری همکاری هر چه بیشتر بین دستگاه قضا و بازار سرمایه است.

  منبع: خبرگزاری ایرنا برچسب ها: بازار سهام ، فرابورس ، قوه قضاییه ، بورس ، سازمان بورس و اوراق بهادار

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: بازار سهام فرابورس قوه قضاییه بورس سازمان بورس و اوراق بهادار سازمان بورس و اوراق بهادار حوزه بازار سرمایه بازار سرمایه بازار سرمایه بازارهای مالی قوه قضائیه توسعه نظام

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۱۴۱۱۱۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عبور از دژاووی بورسی

بازدهی منفی بورس به سومین روز متوالی رسید. شواهد امر نشان می‌دهد بخش بزرگی از ترس معامله‌گران از یادآوری خاطرات ناخوشایند در اردیبهشت۱۴۰۲ نشأت می‌گیرد که کاهش شاخص کل بورس را در جهت مخالف با ارزندگی قیمت رقم زده است.

به گزارش دنیای اقتصاد، «دژاوو» یا «آشنا پنداری» به معنای تجربه احساس یادآوری عجیبی از خاطراتی است که آن را قبلا تجربه کرده‌اید. درست همین احساس در میان بورس‌بازان به سرعت در حال شیوع است؛ به‌طوری‌که وضعیت مذکور سبب تحلیل‌های نادرست در بازار شده است؛ بنابراین هر روز فضای تحلیلی بازار ضعیف‌تر می‌شود و در این فضای غیرتحلیلی، فعالان بازار از واقعیت‌های ارزندگی قیمت سهام غافل شده‌اند.

اگر چه برخی فرضیات فعالان بازار به‌طور مشخص به تکرار دخالت سیاستگذار در بورس بازمی‌گردد، اما «ارزندگی بورس» در مقایسه با بازار‌های تورم‌زا وزنه سنگینی است که حتی به تنهایی می‌تواند از خروج نقدینگی ممانعت به عمل آورد. گفت‌وگوی کارشناسان نشان می‌دهد کاهش شاخص سهام در پنج سکانس قابل بررسی است.

بورس تهران روز گذشته ضمن تداوم روند نزولی شاخص سهام، تا حدودی بازدهی هفته نخست اردیبهشت را تخلیه کرد؛ همچنین شاخص مرز روانی ۲.۳ میلیون واحد را از‌ دست‌رفته دیده و از ابتدای هفته با کاهش ارتفاع ۱.۵۴ درصدی مواجه شده است. در بازار دیروز معامله‌گران در حالی فعالیت خود را شروع کردند که بهای دلار و طلا در مسیر افزایشی حرکت کردند و معامله‌گران این بازار‌ها روز هیجانی را پشت سر گذاشتند.

بورس با چنین کارنامه‌ای در هفته دوم اردیبهشت عملا از رقابت با رقبای خود بازمانده است. تغییر مسیر بورس از روند صعودی به یکی از بحث‌برانگیزترین موضوعات بازار مبدل شده است. کارشناسان بورسی مهم‌ترین عامل سرعت گرفتن خروج پول حقیقی از تالار شیشه‌ای را «یادآوری خاطرات تلخ اردیبهشت ۱۴۰۲» می‌دانند. در چنین فضایی یک عامل منفی می‌تواند بهانه اصلاح قیمت‌ها و حجم معاملات باشد. این موضوع سبب شده هر خبری بتواند بر اندام نحیف سهامداران بی‌تجربه لرزه بیفکند.

برای سومین روز متوالی، خالص تغییر مالکیت سهام به نام معامله‌گران حقوقی بازار ثبت شد. یکی از نکات مهم در معاملات روز‌های قبل این است که نماد‌های کوچک‌تر و صنایع کوچک‌تر بورسی با کاهش قیمت بیشتری مواجه شدند. بررسی کلیت بازار نشان می‌دهد در حال حاضر خبری از تقاضای معامله‌گران خرد برای خرید سهام دیده نمی‌شود.

بازار سهام از ابتدای اردیبهشت تاکنون دو نیمه متفاوت را پشت‌سر گذاشته است. بورس اردیبهشت را توفانی آغاز کرد و با کسب بازدهی ۴.۳۵ درصدی وارد دومین هفته اردیبهشت شد. با توجه به اینکه در هفته قبل بازار متاثر از چند خبر بازدهی مثبت را ثبت کرده بود، هم‌زمان با فروکش کردن تب اخبار مذکور و عبور از سطح ۲.۳ میلیون واحد، مجددا به روال سابق بازگشت. اخباری که توانسته بود بورس را سبز‌پوش کند در گام اول به آرام گرفتن تنش‌های سیاسی کشور و بعد از آن به پیشروی دلار نیمایی مرتبط بودند.

بار روانی دو خبر مالیاتی

بررسی معاملات روز گذشته نشان می‌دهد اکثر نماد‌های بزرگ و کوچک بازار با افت تقاضا مواجه شدند. در همین حال افزایش قیمت ارز و طلا موجب شده است عطش تقاضا در میان سهامداران خرد رنگ ببازد. دسته‌ای از کارشناسان بازار سرمایه، عقب‌گرد بورس در هفته جاری را به طور مستقیم مرتبط با مقاومت بانک مرکزی برای افزایش قیمت دلار نیما می‌دانند؛ البته این موضوع مورد اقبال همه تحلیلگران نیست.

در ابتدای هفته خبری در مورد اصلاح بند س تبصره ۶ قانون بودجه ۱۴۰۳ جهت تسهیل فعالیت‌های اقتصادی در بازار منتشر شد، اما به دلیل اینکه سرنوشت این خبر همچنان با ابهام مواجه است بازار واکنش مثبتی به این مهم نشان نداد. با توجه به اینکه تصمیمات قطعی درمورد معافیت مالیاتی می‌توانست نقطه آغازی برای رشد قیمت سهام باشد، اما ابهامات کنونی سردرگمی بورس‌بازان را به دنبال داشته است.

از سوی دیگر سهامداران تعلل دلار نیما برای استارت صعودی از سوی بانک مرکزی را مطابق با انتظارات بازار ارزیابی نمی‌کنند و معتقدند جهش نرخ دلار آزاد در نهایت باید منجر به رشد دلار نیما شود. این در حالی است که برخی از کارشناسان همچنان با تاکید بر ارزندگی سهم، معتقدند جاماندگی بورس به‌زودی جبران خواهد شد. اما کماکان نمی‌توان تحلیل دقیقی از وضعیت بازار ارائه کرد. این امر به وضعیت متغیر‌های اثرگذار بر بورس بستگی دارد. با‌ این‌حال می‌توان گفت نگرانی برخی افراد بیشتر از لحاظ ذهنی است. آنچه حالا موجب نگرانی اهالی بازار سهام شده است، عمدتا به رفتار دسته‌جمعی سرمایه‌گذاران خرد در مقابل شرایط کنونی بورس بازمی‌گردد.

فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه، به دلایل تغییر مسیر بورس از مسیر صعودی اشاره کرد.

او با به تصویر کشیدن چند سکانس از افت ۱.۵۴ درصدی شاخص از ابتدای هفته اظهار کرد: طی معاملات روز‌های گذشته ضعف تقاضا در سمت خرید به‌خوبی نمایان بود. این موضوع حتی در کاهش ارزش معاملات به‌وضوح نمایان شده است. در به وجود آمدن شرایط فوق دلایل مختلفی دخیل بوده است. در وهله اول یک اتفاق مهم بازار را به سمت احتیاط مضاعف پیش برد. دستکاری و تغییرات احتمالی در وضع قوانین مالیاتی یک شائبه را ایجاد کرده، اینکه آیا ممکن است اتفاقات اردیبهشت ۱۴۰۲ و دخالت در سازوکار قیمتی بازار مجددا رخ دهد؟ بند «س» تبصره ۶ قانون بودجه که مربوط به اعمال محدودیت در معافیت مالیاتی صندوق‌های سرمایه‌گذاری با ارزش بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان است، استارت نگرانی فعلان بورسی را زد.

از سوی دیگر بازار با یک ابهام بزرگ مواجه است. قانون «مالیات بر عایدی سرمایه» که اکنون همه بازار‌ها را با چالش مواجه کرده است، در نهایت به نفع بورس خواهد بود. اما چرا بازار واکنش مثبت نشان نداد؟ دلیل رفتار منفی سهامداران را باید به نکات مبهم در مورد جزئیات این خبر گره زد.

مطمئنا افراد بخشی از منابعی را که در بازار‌های خودرو، طلا، سکه و لوازم خانگی پارک کرده‌اند، بعد از قانون «مالیات بر عایدی سرمایه» به بورس وارد خواهند کرد. اکنون با توجه به اینکه از طریق قانون «مالیات بر عایدی سرمایه» دارایی افراد ردیابی خواهد شد، جابه‌جایی پول رخ خواهد داد که منشأ آن به قانون مذکور بازمی‌گردد.

به این صورت که با فاصله بسیار زیاد به نفع بازار سرمایه است، البته به شرطی که بند «س» اصلاح شود. این موضوع شوک جدیدی به بورس وارد کرد و مربوط به ابهامات آن است. مثلا فکر کنید قرار باشد دامنه نوسان قیمت را تغییر دهند. ابهامات به‌وجود‌آمده در ابتدای امر می‌تواند بازار را شوکه کند. اما وقتی جزئیات خبر مشخص شود، طبیعتا از بار روانی منفی پیرامون آن کاسته خواهد شد.

به بیانی دیگر افراد آماتور در بازار سهام در رویارویی با این قبیل ابهامات بلافاصله در صف فروش قرار می‌گیرند. واقعیت امر این است که بازار به مرور زمان و در میان‌مدت نسبت به این مهم واکنش مثبت نشان خواهد داد. اما یکی از مهم‌ترین دلایل ریزش بورس در هفته جاری را می‌توان به ابهامات حاکم بر این خبر نسبت داد.

پیشروی بی‌اعتمادی

نکته دوم به بی‌اعتمادی حاکم بر بازار سرمایه برمی‌گردد. در شرایط فعلی سرمایه‌گذاران به دلیل تجربه تلخ سال‌های قبل دچار «بورس‌هراسی» شده‌اند. با توجه به حواشی‌ای که سال قبل پیرامون نرخ خوراک پتروشیمی‌ها به وجود آمد، بورس تهران با بی‌اعتمادی برای ورود پول درگیر شده است. بر همین اساس هر گونه اخباری که از سوی سیاستگذار منتشر می‌شود، فعالان بورسی را به لاک دفاعی فرومی‌برد. درحقیقت این سیگنال به بازار مخابره شده است که دولت به دنبال تامین سرمایه از بورس است.

استیصال بازارگردان‌ها

موضوع سوم به منع فروش بازار گردان‌ها باز می‌گردد. حدود یک ماه است که بازار‌ گردان‌ها اجازه فروش سهام ندارند. این درحالی است که منابع بازار گردان‌ها از محل فروش سهام به دست می‌آید. وقتی بازار گردان‌ها منابع در اختیار نداشته باشند، به‌مرور تحلیل می‌روند. سهام برخی شرکت‌های بزرگ به دلیل این قانون کاملا رها شده است. معمولا شرکت‌های بزرگ و شاخص‌ساز رفتاری شبیه شاخص کل از خود نشان می‌دهند. اما در روز‌های اخیر برخی از شرکت‌های بزرگ با کاهش بیش از ۱.۵ درصدی قیمت سهام به دلیل منع فروش و نبود منابع درآمد بازارگردان‌ها مواجه بوده‌اند. این موضوع در کلیت روند بازار موثر بوده است. حقوقی‌ها نیز در چنین دامی گرفتار شده‌اند.

فاصله دلار نیما و دلار آزاد

یکی از مسائلی که در روز‌های اخیر اذهان اهالی بازار را درگیر کرده است، به موضوع نرخ دلار نیما باز می‌گردد. نشریات معتبری همچون «پلت» در حوزه پتروشیمی، معمولا متوسط قیمت را در بازه ۳ تا ۶ ماهه در نظر می‌گیرند. در واقع در این بازه زمانی متوسط قیمت برای اثرگذاری روی محاسبات و آثار سود و زیان در نظر گرفته می‌شود؛ بنابراین باید گفت نوسانات در یک دوره محدود چند روزه نمی‌توانند چندان اثر محسوس و ملموسی بر درآمد شرکت‌ها داشته باشند.

البته شرط این مهم به این موضوع بازمی‌گردد که نوسانات محدود، مقطعی باشند. اما از سوی دیگر فاصله بیش از ۵۰ درصدی نرخ دلار نیما با دلار آزاد خود مسبب ایجاد هراس در بازار است. در کل می‌توان این‌طور بیان کرد که ریزش روز‌های اخیر بورس مرتبط با افت اندک دلار نیما نیست.